Artikelen / over het Nederlands

De meeste presentatoren van radio en tv maken voor hun praatjes

gebruik van een uitgeschreven tekstje, op papier of autocue.

Dat is te horen en dat zou niet mogen.

De beste presentator is degene bij wie je geen (of nauwelijks) verschil

hoort tussen spontane spraak en leestekst. Dat verschil is er vaak wel en

dat heeft onder andere te maken met de kwaliteit van de zinnen die de

presentator voor de neus gelegd worden. Ze voldoen aan zogenaamde

stijlregels waar men in de journalistiek in gelooft, maar die meestal stug

en onnatuurlijk proza opleveren.

Maar er is één euvel dat de presentator zelf wel aangerekend moet worden,

namelijk dat ie de klemtoon op 't VERKEERDE woord legt. Sterker nog:

in zowat de helft van de zinnen krijgt het minst belangrijke woord de

sterkste nadruk. Wie de Nederlandse nieuwszenders beluistert, kan dat

dagelijks constateren. Het lijkt er soms op dat ze 't expres verkeerd doen,

want de ene keer wordt 't laatste woord van de zin beklemtoond, terwijl dat
fout is: "Maar als die geen meerderheid halen komt de PvdA als eerste

in BEELD." (13 mei 2012). Maar moet 't laatste woord wél beklemtoond

worden dan gebeurt dat juist níét: "Om de politieke IMPASSE in zijn land

te doorbreken." (13 mei 2012)

Systeem is er niet in te ontdekken, hoogstens een houding van 'doe vooral

niet normaal als je voorleest': "In verschillende plaatsen in Nederland

vieren fans van Galatasaray dat hun voetbalclub voor de 18e keer kampioen

van TURKIJE is geworden." (13 mei 2012) Alsof die Turkse club ook

kampioen van GRIEKENLAND had kunnen worden!

Soms is de presentator al zo gewend om 't 'verkeerd' te doen dat ie 't ook

doet tijdens een spontaan interview: "Is er sprake van een trend dus dat

steeds meer mensen LAST krijgen van zo'n burn-out?" (25 oktober 2011).

Niet erg bevorderlijk voor 't begrijpen van de boodschap.